10 dingen die je wilt weten over tinnitus

Uit je dak gaan op een muziekevenement kan een opwindende ervaring zijn. Maar als je na de show gerinkel in je oren hoort, kan dat een teken zijn dat je te dicht bij de luidsprekers hebt gestaan. Dit verschijnsel heet tinnitus. Dit rinkelen gebeurt wanneer het harde geluid de zeer fijne haarcellen beschadigt in je oor.

1. Wat is tinnitus?

Tinnitus is de medische term voor een rinkelend geluid in de oren. De meeste mensen noemen tinnitus ook wel oorsuizen. Je kunt echter meer horen dan alleen rinkelen. Als je tinnitus hebt, kun je ook het volgende horen:

• Gebrom
• Gezoem
• Gefluit
• Gesis

Hoewel je geluiden in je oren hoort, is er geen externe geluidsbron. Dit betekent dat er niets in de buurt van je hoofd is dat de geluiden maakt die je hoort. Om deze reden worden de geluiden van tinnitus soms fantoomgeluiden genoemd.

Tinnitus kan frustrerend zijn. Soms bemoeilijken de geluiden van tinnitus het horen van echte geluiden om je heen. Tinnitus kan optreden bij depressie, angst en stress. Tinnitus gaat vaak samen met slechthorendheid.

Je kunt tinnitus in één of beide oren ervaren. Mensen van alle leeftijden kunnen tinnitus krijgen, maar het komt vaker voor bij ouderen.

2. Wanneer treedt tinnitus op?

Langdurige blootstelling aan geluiden van meer dan 85 decibel (dB) kan gehoorverlies veroorzaken. Concerten zijn meestal zo'n 115 decibel of meer. Het precieze aantal hangt af van waar je staat. Hoe luider het geluid, hoe korter het duurt voor door lawaai veroorzaakt gehoorverlies optreedt.

Het rinkelen dat je hoort kan constant of sporadisch zijn. In de meeste gevallen gaan oorsuizen door concerten binnen een paar dagen vanzelf weg.

3. Wie kan tinnitus horen?

Tinnitus kan zowel objectief als subjectief zijn. Objectieve tinnitus betekent dat zowel jij als andere mensen bepaalde geluiden in je oren kunnen horen. Dit is meestal te wijten aan abnormale bloedvaten in en rond je oren. Als je hart klopt, kunnen jij en anderen een duidelijk pulserend geluid horen.

Objectieve tinnitus is zeldzaam. Subjectieve tinnitus komt veel vaker voor. Alleen jij kunt het brommen, rinkelen en andere geluiden van subjectieve tinnitus horen.

4. Hoe lang duurt tinnitus?

Incidentele blootstelling aan hard geluid kan tijdelijk tinnitus veroorzaken. Gerinkel dat gepaard gaat met een gedempt geluid kan ook wijzen op door lawaai veroorzaakt gehoorverlies. Deze symptomen verdwijnen vaak binnen 16 tot 48 uur. In extreme gevallen kan het een week of twee duren. Verdere blootstelling aan extreem harde geluiden kan het rinkelen ook weer opwekken.

Soms kan dit gehoorverlies zich ontwikkelen tot oorsuizen dat meer dan zes maanden aanhoudt. Dit is een veel voorkomende aandoening die op lange termijn problemen kan veroorzaken, maar het is zelden een teken dat je doof wordt of een medisch probleem hebt.

5. Welke medische aandoeningen veroorzaken tinnitus?

Tinnitus kan ook worden veroorzaakt door veel verschillende soorten medische aandoeningen. Denk hierbij aan beschadigde of ontstoken gehoorcellen, beschadiging van de gehoorbeentjes en vernauwde bloedvaten.

Een veelvoorkomende oorzaak van tinnitus is beschadiging van het midden- of binnenoor. Het middenoor vangt geluidsgolven op. De geleiding van deze golven zorgt ervoor dat het binnenoor elektrische impulsen naar je hersenen doorstuurt. Zodra hersenen deze signalen aanvaarden en vertalen in geluiden, kun je ze pas horen. Soms loopt je binnenoor schade op. Deze schade kan de manier waarop je hersenen geluid verwerken veranderen.

Ook beschadiging van trommelvliezen of van de kleine botjes in het middenoor kan de geleiding van geluid verstoren. Tumoren in het oor of op de gehoorzenuw kunnen ook rinkelen in de oren veroorzaken.

6. Welke andere dingen veroorzaken tinnitus?

Tinnitus kan worden veroorzaakt door een optelsom van blootstelling aan diverse harde geluiden. Denk hierbij dus niet alleen aan muziekevenementen met versterkte muziek. Maar ook aan het luisteren van muziek via een koptelefoon, lawaai in het verkeer en werken in een luidruchtige omgeving. Het is belangrijk je oren te beschermen als je nog jong bent. Regelmatige blootstelling aan zeer harde geluiden kan tinnitus veroorzaken.

Tinnitus kan ook ontstaan als gevolg van leeftijd. Ouderdomsslechthorendheid is het gevolg van het cumulatieve effect van veroudering op het gehoor. Deze permanente, progressieve aandoening is het meest uitgesproken bij hogere frequenties. Het treft meestal mensen boven de 50 jaar. Vanaf 40 jaar verliest men jaarlijks ongeveer 0,5% van de haarcellen in het binnenoor.

Medicijnen kunnen ook tijdelijke tinnitus veroorzaken. Dit gaat om bijvoorbeeld niet-steroïde ontstekingsremmers, antibiotica, kankergeneesmiddelen, plaspillen, antimalariamiddelen en antidepressiva.

Stimulerende middelen kunnen tinnitus niet veroorzaken, maar wel versterken. Cafeïne, alcohol en tabak verhogen de bloeddruk en versterken daarmee de tinnitus.

7. Kan ik met tinnitus naar de huisarts gaan?

Hoewel er meestal geen genezing voor tinnitus bestaat, wordt er voortdurend onderzoek naar de aandoening gedaan. Medische hulpverleners staan ook klaar om je te helpen met eventuele langdurige stressproblemen die kunnen ontstaan door het omgaan met tinnitus. Wanneer tinnitus na een week niet weggaat, het rinkelende geluid overheerst en/of je sterke gehoorverlies ervaart, is het goed om het met je huisarts te bespreken.

8. Hoe behandel je tinnitus?

Soms gaat tinnitus vanzelf over. Maar als het blijft, kun je net als veel anderen leren met oorsuizen te leven. Er zijn verschillende omstandigheden en manieren die ervoor zorgen dat de tinnitus als minder hinderlijk wordt ervaren.

Door met tinnitus te leren omgaan, kunnen de klachten ook minder erg worden. Als een medische aandoening tinnitus veroorzaakt, zou behandeling van het probleem de tinnitus moeten verminderen of stoppen. Voor tinnitus zonder duidelijke oorzaak kunnen de volgende behandelingen helpen:

• Oorsmeer verwijderen. Je arts kan oorsmeer verwijderen dat je oor verstopt.
• Behandeling van bloedvataandoeningen. Vernauwde bloedvaten behandel je met medicijnen of een operatie.
• Veranderingen in medicatie. Stoppen met het medicijn dat je tinnitus veroorzaakt zou een einde moeten maken aan het suizen.
• Geluidstherapie. Luisteren naar witte ruis via een apparaat of een in-ear toestel kan helpen het rinkelen te maskeren.
• Cognitieve gedragstherapie (CGT). Deze vorm van therapie leert je hoe je negatieve gedachten in verband met je aandoening kunt herkaderen.

9. Hoe voorkom je tinnitus met oordoppen?

De beste manier om je gehoor tegen tinnitus te beschermen is door luide omgevingen geheel te vermijden. Als je hard geluid niet kunt vermijden, gebruik dan gehoorbescherming. Oordoppen verminderen de intensiteit van het geluid dat het trommelvlies bereikt. Ze houden het geluid niet volledig tegen.

Om doeltreffend te zijn, moeten oordoppen de gehoorgang volledig en luchtdicht afsluiten. Oordoppen die niet goed passen, beschermen je gehoor niet. Een niet goed passende, vuile of versleten oordopje sluit mogelijk niet goed af en kan de gehoorgang irriteren.

10. Welke oordoppen bieden de beste bescherming tegen tinnitus?

Tinnitus ontstaat door een combinatie van blootstellingsduur en geluidssterkte van hard geluid. Perfect passende oordoppen verminderen de geluidssterkte tussen de 10 tot 30 decibel. Voor elke 3 decibel vermindering verdubbelt de veilige tijd in een luide omgeving. Dus hoe meer decibelvermindering oordoppen bieden, hoe beter de bescherming tegen tinnitus is.

Stel je bent in een club met een geluidssterkte van 100 decibel. Normaal gesproken is de veilige tijd tegen tinnitus in deze club slechts 15 minuten. Maar als je perfect passende oordoppen draagt die 15 decibel bescherming bieden, is de veilige tijd zelfs 8 uur. Dat ben je maar liefst 32 keer langer beschermd tegen tinnitus.